Sauny od tysiącleci służą relaksowi i odnowie biologicznej. Regularne korzystanie z nich zapewnia liczne korzyści zdrowotne, takie jak poprawa krążenia krwi, redukcja stresu czy wzmocnienie odporności. Poszczególne rodzaje saun mają jednak różne właściwości, więc warto zapoznać się z charakterystyką każdego z nich. Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w poniższym poradniku!
Czym jest sauna i dlaczego warto z niej korzystać?
Sauna to nic innego jak specjalnie zaprojektowane pomieszczenie, w którym panuje bardzo wysoka temperatura. Może ona sięgać nawet 100°C, ale różni się w zależności od rodzaju sauny. Naprzemienne nagrzewanie organizmu w takim miejscu i jego ochładzanie zwiększa produkcję czerwonych i białych krwinek, przyspiesza metabolizm i rozluźnia napięcie mięśniowe.
Korzystanie z sauny może skutkować bardziej efektywną gospodarką tlenową, wzmożonym uwalnianiem endorfin (hormonów szczęścia) czy przyspieszeniem regeneracji powysiłkowej. Regularne seanse poprawiają wydolność organizmu, wspierają w walce z chorobami skóry i zapewniają efekt pobudzenia. Jak więc widzisz, wpływ sauny na zdrowie można zaobserwować zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym.
Rodzaje saun
Główne kryteria podziału saun na różne rodzaje to temperatura powietrza i jego wilgotność. Na tej podstawie wyróżnia się 4 podstawowe sauny: suchą, mokrą, parową i infrared. Z nich wywodzą się natomiast inne rodzaje. Poniżej znajdziesz opisy każdego z nich:
Sauna sucha
W saunie suchej (czyli fińskiej) panuje najwyższa temperatura (od 85 do 120°C), a zarazem bardzo niska wilgotność – na poziomie 10%. Takie warunki zapewnia piec z rozgrzanymi kamieniami. Sauna sucha ma zazwyczaj drewnianą konstrukcję, a znajdujące się w środku ławki mogą być zamontowane na różnych poziomach. Im wyżej, tym cieplej. Seanse warto więc zaczynać od zajmowania miejsca w niższych rzędach i stopniowo przechodzić do góry. Maksymalnie 15-minutowe seanse można powtarzać po 2 – 3 razy, w międzyczasie chłodząc ciało zimną wodą.
Sauna mokra
Sauny mokre są bardzo podobne do suchych, z tą różnicą, że rozgrzane kamienie polewa się dodatkowo wodą. Skutkuje to efektem większego przegrzania, pożądanym na ostatnim etapie seansu. W saunie mokrej utrzymuje się temperatura 75 – 90°C, a wilgotność powietrza nie przekracza 40%. Czas trwania seansów i ich częstotliwość powinny być zbliżone do wytycznych dla sauny suchej.
Sauna parowa
Saunę parową nazywa się także rzymską. Panująca w niej temperatura jest znacznie niższa i wynosi 45 – 55°C, natomiast wilgotność względna może osiągać nawet 100%. W takich warunkach powinno się przebywać nie dłużej niż 10 minut na raz. Seanse nie są jednak dla organizmu tak obciążające jak w przypadku saun suchych czy mokrych. Warto też zauważyć, że łaźnie parowe wykańcza się materiałami odpornymi na wilgoć, takimi jak ceramika, mozaika czy szkło. W efekcie niektóre parki wodne i obiekty spa pozwalają na korzystanie z nich wyłącznie nago (także bez ręczników).
Sauna na podczerwień
W saunie infrared zamiast tradycyjnego pieca wykorzystuje się promienniki podczerwone. Nagrzewają one pomieszczenie do 50 – 60°C, przy czym wilgotność powietrza wynosi maksymalnie 25%. Sprawia to, że pojedynczy seans w takim miejscu może trwać nawet 30 minut. Warunki te nie są zbyt obciążające dla organizmu, dzięki czemu z sauny na podczerwień mogą korzystać zarówno dorośli, jak i dzieci czy osoby starsze (przy braku przeciwwskazań medycznych).
Inne rodzaje saun
Z uwagi na konstrukcję pomieszczenia lub dodatki wykorzystywane podczas seansów, spośród czterech podstawowych rodzajów saun można wyróżnić także dodatkowe. To między innymi:
● Sauna ziołowa – wykorzystuje parę wodną, która zawiera wyciągi z ziół i relaksujące olejki eteryczne. Służy do inhalacji zapachowych w temperaturze ok. 45°C i wilgotności do 80%.
● Sauna kamienna – rodzaj sauny mokrej z kamiennymi siedziskami i oparciami, w której parę wodną wytwarzają kamienie zanurzane w wodzie. Temperatura wynosi 50 – 65°C, a wilgotność 20 – 40%.
● Sauna solankowa – odmiana sauny suchej, która wykonana jest z bloków soli. Korzystanie z niej zaleca się zwłaszcza w przypadku problemów z układem oddechowym. Temperatura nie przekracza w niej 80°C, a wilgotność 15%.
● Biosauna – kolejny rodzaj sauny fińskiej, w której temperatura utrzymywana jest na poziomie 40 – 60°C, a wilgotność około 40%. Jej delikatne działanie często łączy się z elementami aromaterapii.
● Caldarium – łagodniejsza wersja łaźni rzymskiej o temperaturze ok. 45°C i wilgotności rzędu 20 – 40%. Seanse wzbogaca się nieraz aromaterapią i koloroterapią.
● Ruska bania – zazwyczaj drewniana chatka o bardzo wysokiej temperaturze (80 – 120°C) i wilgotności ok. 60%. Posiada prawdziwy piec opalany drewnem. Uczestnicy seansów stosują tzw. winniki (witki do smagania rozgrzanego ciała) i chłodzą się w lodowatej wodzie lub nawet w śniegu.
● Sauna lodowa – miejsce, które trudno nawet nazwać sauną, ponieważ panuje w nim temperatura ok. -15°C, a jego ściany i podłoga pokryte są lodem. Takie seanse zaleca się osobom, które chcą wzmocnić układ krążenia lub pozbyć się cellulitu.
Rodzaj sauny | Temperatura powietrza | Wilgotność względna | Elementy charakterystyczne |
| Sauna sucha | 85 – 120°C | 5 – 15% | drewniana konstrukcja, piec z rozgrzanymi kamieniami |
| Sauna mokra | 75 – 90°C | 20 – 40% | dozownik wody na kamienie lub generator pary wodnej |
| Sauna parowa | 45 – 55°C | 40 – 100% | ceramiczne oparcia i siedziska, generator pary |
| Sauna infrared | 50 – 60°C | do 25% | promienniki podczerwieni |
| Sauna ziołowa | 45 – 55°C | 40 – 80% | para wodna zawierająca zioła lub olejki eteryczne |
| Sauna kamienna | 50 – 65°C | 20 – 40% | kamienie zanurzane w wodzie |
| Sauna solankowa | 60 – 80°C | 10 – 15% | konstrukcja z bloków soli |
| Biosauna | 40 – 60°C | 20 – 40% | elementy aromaterapii i koloroterapii |
| Caldarium | 40 – 45°C | 20 – 40% | elementy aromaterapii i koloroterapii |
| Ruska bania | 80 – 120°C | 40 – 60% | piec opalany drewnem, witki do smagania ciała |
| Sauna lodowa | -15°C | 5 – 15% | ujemna temperatura, oblodzone ściany i podłoga |
Dobór saun do potrzeb
Pobyt w saunie może być dla Ciebie korzystny z wielu różnych powodów. Od celu seansu warto więc uzależnić dobór konkretnego rodzaju sauny. Jakie są jej najczęstsze zastosowania?
Sauny dla osób z problemami zdrowotnymi
Sauny mogą służyć terapii i łagodzeniu objawów różnych schorzeń, takich jak bóle stawów, przewlekłe zmęczenie czy problemy z krążeniem. W taki sposób działają na przykład sauny na podczerwień, które emitują łagodne ciepło głęboko penetrujące tkanki i przyczyniają się do detoksykacji organizmu.
Sauny dla sportowców
Działanie saun doceniają sportowcy, którzy korzystają z nich w celu regeneracji mięśni i poprawy wydolności fizycznej. Po intensywnym treningu warto skorzystać choćby z sauny fińskiej, której wysoka temperatura pomaga w rozluźnieniu ciała, redukuje stany zapalne i sprzyja odnowie biologicznej.
Sauny dla relaksu
Korzystając z saun, warto zwrócić uwagę nie tylko na względy zdrowotne, ale także na kwestię samopoczucia. Seanse sprzyjają redukcji stresu i odprężeniu. Ciekawym wyborem w tym przypadku może okazać się sauna parowa, której wysoka wilgotność i umiarkowana temperatura skutkują kojącą atmosferą.
Odkryj różnorodność saun w naszym parku wodnym
Szukając różnorodnych saun na najwyższym poziomie, zapoznaj się z ofertą parku wodnego Suntago! Czekają tu na Ciebie zarówno sauny suche, jak i łaźnie parowe. W najcieplejszych temperatura osiąga aż 95°C. Każda z nich ma ponadto swój własny motyw przewodni, dzięki czemu relaks w tym miejscu stanie się dla Ciebie prawdziwą przygodą.
Strefa saun Suntago pozwoli Ci połączyć odprężające seanse z elementami aromaterapii, a nawet z efektownymi ceremoniami i pokazami saunamistrzów. Orzeźwienie znajdziesz natomiast w basenie witalnym lub pod prysznicem z kwiatu lilii. Poznaj wszystkie atrakcje naszego saunarium i zaplanuj wizytę w parku wodnym Suntago!
FAQ
Jak często można korzystać z sauny?
Zalecana częstotliwość seansów zależy od wybranego rodzaju sauny. Saunę fińską powinno się na przykład odwiedzać maksymalnie 2 – 3 razy w tygodniu, a z sauny infrared można korzystać nawet codziennie.
Czy sauna jest dobra na schudnięcie?
Saunowanie nie wiąże się z dużym wydatkiem energetycznym. W połączeniu z regularną aktywnością fizyczną i odpowiednią dietą może jednak sprzyjać odchudzaniu.
Jakie są przeciwwskazania do korzystania z sauny?
Najważniejsze przeciwwskazania do korzystania z sauny obejmują m.in. epilepsję, miażdżycę, choroby nowotworowe, zaburzenia krzepnięcia krwi, choroby zakaźne, a także ciążę.
Jaki rodzaj sauny jest najzdrowszy?
Każdy rodzaj sauny ma swoje zalety i wspiera organizm w nieco inny sposób. Podczas wyboru warto kierować się więc osobistymi potrzebami w zakresie zdrowia i samopoczucia.
Od jakiego rodzaju sauny zacząć?
Początkujący mogą docenić zwłaszcza sauny o niższych temperaturach i łagodniejszym działaniu, czyli np. biosaunę, caldarium czy saunę ziołową.
Ile czasu można przebywać w saunie?
Zalecany czas przebywania w saunie różni się w zależności od jej rodzaju. W przypadku sauny suchej powinien wynosić maksymalnie 12 – 15 minut, ale w saunie ziołowej, infrared czy biosaunie wydłuża się nawet do 30 minut.
